⏰ 5 Yıllık Süre Hayati Önem Taşıyor
SGK mevzuatına göre, hak sahiplerinin başvuru yapabilecekleri birçok ödeme türü için zaman aşımı süresi 5 yıl olarak belirlenmiş durumda. Örneğin; iş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle bağlanan sürekli iş göremezlik gelirleri, vefat eden sigortalının ailesine bağlanan ölüm aylıkları (dul ve yetim maaşları), vazife malullüğü ve maluliyet aylıkları gibi pek çok önemli ödemede bu kural geçerli. Ayrıca halk arasında “çeyiz parası” olarak bilinen evlenme ödeneği ve cenaze ödeneği gibi haklarda da 5 yıllık süre uygulanıyor. SGK, bu süre içerisinde başvuruda bulunulmaması durumunda hakların geri dönülemez şekilde kaybedildiğinin altını çizdi.
💡 Emekliler İçin Özel Durum Var
Emekli maaşlarında ise durum biraz daha farklı. Kurumun açıklamasına göre, 2008 öncesi emekli olan kişiler, maaşlarını aralıksız 5 yıl boyunca almamaları halinde, yalnızca son 5 yıllık birikmiş maaşlarını talep edebiliyor; daha eski dönemlere ait alacaklar siliniyor. Ancak, 2008 yılı sonrası emekli olanlarda zaman aşımı uygulaması yerine farklı bir sistem işliyor. Bu gruptaki emeklilerin maaşlarını 12 ay boyunca bankadan çekmemesi halinde SGK, maaş ödemesini durdurarak kişiyi araştırmaya alıyor. Hak sahibinin başvurusu sonrasında maaş tekrar bağlansa da, ödemelerin durdurulduğu döneme ait maaşlar geriye dönük olarak ödenmiyor.
⚠️ Mirasçıların Unutmaması Gereken 2 Yıllık Kritik Süre
SGK duyurusunda en dikkat çeken detaylardan biri de, mirasçıları ilgilendiren süre kısıtı. Sigortalının vefatı sonrasında, onun hayattayken kazanıp alamadığı gelir ve maaşlar gibi haklarını talep etmek isteyen mirasçılar için tanınan süre sadece 2 yıl. Bu kısa süre içinde talepte bulunulmaması durumunda, söz konusu alacaklar otomatik olarak siliniyor ve mirasçılar ciddi maddi zarara uğrayabiliyor. Yetkililer, bu sürenin özellikle gözden kaçtığını ve mirasçıların mağdur olmaması için dikkatli olunması gerektiğini önemle vurguluyor.
📝 İstisnai Durumlar İçin Özel Başvuru Hakkı
SGK ayrıca, bazı durumlarda 5 yıllık zaman aşımı süresinin geçerli olmayabileceğini de duyurdu. Ancak bu tür istisnai durumların kabul edilmesi için hak sahibinin ciddi ve kanıtlanabilir bir mazeretinin olması gerekiyor. Örneğin, ağır hastalık, akıl sağlığı bozukluğu veya mahkeme kararıyla vasi tayini gibi durumlarda, belgelerin resmi olarak sunulması şartıyla zaman aşımı kuralı istisnai olarak uygulanmayabiliyor.